Nga Mendrit Shehu

1 dhjetor 1999: Eugenio Fascetti vendos të aktivizojë shtatëmbëdhjetë vjeçarin Antonio Cassano në ndeshjen Bari-Lecce që barezët e humbën me rezultatin 1-0. Një debutim si të tjerët? Jo dhe aq shumë, pasi djaloshi ka talent dhe do të ketë – edhe pse jo plotësisht – dhe në fakt javën e ardhshme poshtëron mbrojtjen e Interit kryesuar nga kampion i botës, francezi Laurent Blanc, duke shënuar një gol mahnitës.

Një yll ka lindur, por sigurisht që nuk është i pari. Ylli i parë i Barit ka qënë Cesare Grossi i quajtur Ninì, një talent i jashtëzakonshëm që në 1930 do të ndizte publikun e “Stadiumit të Fitores” para se të vdiste në mënyrë të parakohshme dhe misterioze.

I rritur tek akademia e klubit, i lindur në vitin 1908, Grossi debutoi në moshën njëzetvjeçare kundër Ambrosiana-Inter, i hedhur në fushë nga trajneri i madh austriaku Tony Cargnelli dhe menjëherë duke treguar talentin që posedonte.

I shkurtër dhe shumë i lehtë, ai përfitoi nga kjo gjë, për t’u përballur me mbrojtësit e ashpër të kohës, duke luajtur si një fantazist modern.

Jemi në vitin 1936, Italia e Vittorio Pozzos është kampione e botës dhe futbolli është në kulm: Grossi është “zbulimi” i një ekipi, Barit, bazuar në njohuritë dhe entuziazmin e legjendës Raffaele Costantino , që arriti të luante me ekipin kombëtar, si lojtar i Barit.

Ai shikon te Grossi trashëgimtarin e tij, dhe ndoshta diçka më shumë: ai vetë rrëfeu se, kur ai e shihte duke luajtur, duke dribluar, ishte i sigurt se ishte edhe më i fortë se ai. Ndërkohë, Cesarino vazhdon të rritet: jo në gjatësi, pasi ajo nuk ndryshon, por në famë.

Në Bari është një idhull, djemtë vrapojnë për të blerë fotot e tij dhe t’i përdorin ato si bookmarks, ose për ti mbajtur në portofolet e tyre, dhe të dielën ata shkojnë në stadiumin, të sigurt që idhulli i tyre nuk do t’i zhgënjejë.

Në fakt, Grossi nuk i zhgënjen kurrë: në një ndeshje ai poshtëron mbrojtjen e Lazios, duke kontribuar në fitoren 5-1 dhe duke dominuar në lojën në ajër përballë legjendës Silvio Piola, njëzet centimetra më i gjatë dhe një specialist në gjuajtjet me kokë.

I përulur, serioz, merr komplimentet e mbrojtësve legjendarë Foni dhe Rava: ndodh në fund të një ndeshjeje me Juventusin, ku të dy u munduan për ta mbajtur atë në kontroll, por ai kujton se po bënin shaka.

“Ata janë kampionë të vërtetë, jo si unë”, thotë ai.

Të gjithë presin që Nini, i cili ëndërron tani skenën kryesore, të  bashkohej me ekipin kombëtar, e cila ndërkohë kishte fituar edhe Kupën e Botës në Francë në vitin 1938. Ndoshta problemi qëndron te fakti që luan me Barin, dhe vëzhguesit e kombëtarës, nuk binden.

Historia mund të ndryshonte menjëherë pas Kupës së Botës. Interi ofron 400,000 lira, një shifër absurde për kohën: pesë vjet më parë, për të blerë Piolin e madh nga Pro Vercelli, Lazio kishte shpenzuar gjysmën.

Por Bari refuzon, ose priste ndonjë ofertë më të mirë ose kishte pretendime në kampionat: pak rëndësi ka, marrëveshja dështon dhe Grossi shikon ti largohet shansi më i madh, transferimin në Milano, duke veshur fanellën e një ekipi që është një nga më të mirët në Itali.

Ai vazhdon të luajë mirë dhe me përkushtim, por brenda është i lënduar. Pra, pak ‘fryma e madhe patriotike dhe pak “dëshira për të lëvizur nga ekipi, i zhgënjyer nga mungesa e transferimit në Milano, e çuan atë të pranonte në prill të vitit 1939, thirrjen nga Ushtria Mbretërore.

Shqipëria dhe vdekja misterioze

Ndeshja SK TIRANA-BARI e 36 prillit 1938 është konfirmimi më i saktë i rritjes së futbollit shqiptar, në ato vite.

Zhvillohet martesa e Mbretit Zog, që do të nxisë festime të papara në Shqipëri. Në këtë kontekst festiv hyn edhe organizimi i miqësores me Barin në Tiranë. Përballë vlerave të futbollit shqiptar, do të vihej një prej shkollave më të përparuara të futbollit botëror.

Ndeshja zhvillohet në prani të Kontit Ciano, i cili hyn në Shallvare nën tingujt e Marshit Mbretëror të Italisë dhe hymnit “Giovinezza”. Shoqërohet nga Ministrat Musa Juka, Jacomoni, Faik Shatku dhe nga motrat e Mbretit Zog. Ndeshja ndiqet nga 10.000 spektatorë. Duket si një finale e madhe midis dy shteteve. Natyrisht, futboll e politikë bashkë. Jemi vetëm një vit përpara pushtimit.

Ndeshja që gjykohet nga albitri I FIFA-s, Llazar Miha, fillon me një epërsi të shqiptarëve, por pjesa e parë mbyllet 0-0. Me pjesën e dytë Barezët shënojnë 2 herë, ku golin e parë e realizon Due në minutën e 10, dhe golin e dytë e shënon personazhi ynë rreth minutës së 30-të.

Skeda e ndeshjes:

U.S.BARI: Cubi,Caldarulo,Di Gennaro,Braga,Mancini,Andrighetto,Cason,Grolli,Grossi,Capocasale,Due.

Trajner: Cargnelli

SK TIRANA: Dovana,Maluci,F.Janku,Jakova,Karapici,Plluska,Teliti,Kryeziu,Korca,Lushta,H.Begeja

Trajner:S.Stërmasi

Gjyqtarë: Llazar Miha, Xhezmi Aliu,Petraq Musha

Ky ishte takimi i parë i Grossit me vendin tonë, pasi më 22 prill 1939 dërgohet në Shqipëri midis 22.000 ushtarëve italianë. Vdes në mënyrë misterioze më 22 prill 1939, në moshën 22 vjeçare. Vendin e tij te Bari si për ironi të fatit do ta zinte Riza Lushta.

Vdes i goditur nga rrufeja, siç raportojnë kronikat e kohës, një vdekje kaq absurde aq sa e dyshimtë, duke parë kohën kur ndodh: fashizmi e kishte zakon që të fshehte lajmet e këqija, dhe me shumë mundësi Ninì u godit nga një grup rebelësh, të cilët i kishin zënë pritë, ndërsa ishte duke pirë ujë pranë një burimi.

Janë të shumtë ata që e vajtojnë: fëmijët që e kishin idhull, vajzat që ëndërronin të martoheshin me të, tifozët që donin ta kishin në ekipet e tyre, vetë Kombëtarja. Kur trupi i tij kthehet në qytet për t’u varrosur, është zi kombëtare, kordon i madh njerëzish për ta përcjellë: kështu e përshëndeti Bari idhullin e tij të parë.